shadow_left
Logo www.krzyszkowice.eu
Logo
Shadow_R
 
   
Zabytki Drukuj
09.11.2007.
Spis treści
Zabytki
Strona 2
Strona 3

Kościół
Obecny, drewniany kościół pod wezwaniem św. Anny, postawiony został w 1874 r. na miejscu wcześniejszej kaplicy dworskiej. W 1934 r. przedłużono nawę kościoła ku zachodowi i zakończono wieżą, w górnej części ośmioboczną i nakryto hełmem w kształcie ostrosłupa. Wówczas też cały kościół pokryto płytami eternitowymi, wskutek czego w dużym stopniu utracił swje walory estetycznei stylowe. Wewnątrz znajduje się wyposażenia z dawnej kaplicy (ołtarze, ambona, chrzcielnica). Ołtarze: główny i dwa boczne są rokokowe, w tym pierwszym znajdują się obrazy NP Marii ze św. Anną i Joachimem, jej rodzicami z II połowy XVIII w. Rokokowe są tak że ambona i chrzcielnicaw kształcie anioła dźwigającego czarę. Szczególnie cennym elementem wyposażenia jest grupa Ukrzyżowani-krucyfiks oraz posąg Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty, pochodzące z XIV w. Do niezwykłych zabytków zaliczyć też trzeba gotyckie posągi z początku XVI w. - św. Stanisława biskupa, patrona polski i św. Wigberta, benedyktyna z Anglii (VII w.), postać nie często spotykana w polskich kościołach.

             Plebania

Po przebudowie kościoła i uzyskaniu zgody władz kościelnych i świeckich na utworzenie niezależnej parafii, gmina Krzyszkowice rozpoczęła przygotowanie potrzebnych budynków dla przyszłego duszpasterza. Postanowiono zaadoptować budynek starej szkoły przebudowany w 1872 roku ze spichlerza gminnego na tymczasowa plebanię. Budynek ten bowiem stał wolny od czasu wybudowania nowej, murowanej szkoły w 1884 roku. Przybyły w 1886 roku do Krzyszkowic ksiądz Józef Macak zamieszkał w budynku nowej szkoły do czasu ukończenia remontu starej. Obok starej szkoły wybudowano pomieszczenia gospodarcze, pod które Natalia Dobrzańska właścicielka Krzyszkowic darowała pięć morgów gruntu. Po remoncie mieszkanie księdza stanowiły cztery pokoje, korytarz i kuchnia. W latach 1897-1898 z funduszy ofiarowanych przez księdza J.Macaka i Kółka Rolniczego w Krzyszkowicach dokonano ponownego remontu budynku plebańskiego. Wstawiono wtedy nowe okna, podłogi, drzwi. Wbudowano nowe piece i kuchnię. Ściany od wewnątrz otynkowano, a na zewnątrz obito deskami. Wyremontowano dach, wokół którego założono nowe drewniane rynny. Podwórze wyłożono brukiem.
W maju 1928 roku odbyło się posiedzenie Rady Gminnej, na które zaproszono W. Pytla. Podjęto wtedy temat budowy nowej plebanii. Ustalono siedemnastoma głosami "za" i dwoma "przeciw", że należy przenieść dom Motyków na miejsce Kółka Rolniczego, a uzyskaną w ten sposób parcelę oddać na rzecz probostwa Krzyszkowicach. Uznano, że to będzie miejsce najbardziej odpowiednie na wybudowanie nowej plebanii. Ówczesny właściciel Krzyszkowic Konstanty Romer, oddał gminie jeden mórg lasu, aby wynagrodzić jej stratę gruntu na rzecz Motyków. Na kolejnym zebraniu członkowie Kółka Rolniczego w Krzyszkowicach postanowili oddać parcelę Kółka wraz z budynkami w zamian za plebanie z budynkami gospodarczymi i całą jej parcelą. Decyzja ta została podjęta jednogłośnie. Dzięki temu w lipcu 1928 roku przystąpiono do budowy nowej plebanii. W październiku zakończono już prace związane z wykonaniem dachu. Budowę prowadził Jan Hołuj z Myślenic. Dzięki staraniom księdza proboszcza W. Pytla udało się zgromadzić fundusze w 1929 roku otynkowano plebanię oraz wybudowano niezbędne pomieszczenia gospodarcze. Roboty murarskie zakończono w czerwcu 1930 roku, a całą budowę w 1931 roku. W czasie odpustu św. Anny 26 lipca 1931 roku dokonano uroczystego poświęcenia nowej plebanii. Dokonał go ksiądz Józef Motyka, rodak z Krzyszkowic.
Ksiądz Jan Ryznar rozpoczął w 1965 roku częściowy remont plebanii - północnej części parteru. Wymieniono tam podłogi a w kuchni postawiono nowy piec. W lipcu 1968 roku staraniem księdza proboszcza Jana Ryznara plebania została z elektryfikowana. Wydatki pokryto z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży dwóch krów. Roboty wykonała firma Stanisława Okarmusa z Radziszowa. Po zakończeniu prac całą plebanię pomalowano.

 

Dworek
W widłach Głogoczówki, Krzyszkowianki i Skawinki, w miejscu naturalnie obronnym, wznosi się murowany, parterowy budynek dawnego dworu z początku XIX w., postawiony na fundamentach dawnego dworu z 1762 r., gruntownie przebudowany pod koniec XIX i XX w. Zachował się w nim tylko skromny stosunkowo, klasycystyczny wystrój architektoniczny, głównie w postaci filarowo-arkadowego portyku. Czterospadowy dach zmieniono na dwuspadowy. Przy wejściu nie ma typowej dla polskich dworków kolumnady. Zastępuje ją przestronny wysunięty hall i triada oszklonych łuków. Tympanon nad fasada runął . Do środka nie można wejść - bo grozi zawaleniem. Przez pewien czas we dworze była szkoła. Później mieszkania, a potem już nie dało się mieszkać. w 1982 r. w stanie zdewastowanym przejął go zakład Opakowań Blaszanych "Opakomet" i wkrótce przystąpił do restauracji w celu przystosownia do roli ośrodka wczasowo-rekreacyjnego oraz do uporządkowania poprzednio krajobrazowego, obecnie bardzo zniszczonego, parku z początku XIX w. W 1989 r. "Opakomet" wstrzymał wszelkie prace budowlane i porządkowe, a spakobiercy praw właścicieli upomnieli się o zwrot zawłaszczonego przez państwo budynku dworu i parku. W 1999 roku dwór wraz z parkiem został przekazany ostatniej właścicielce Teresie Romer-Mirosław i jej synowi Krzysztofowi Mirosław mieszkających obecnie we Wrocławiu.
W myślenickim Muzeum Regionalnym - Domu Greckim zachował się piec rozebrany i przeniesiony z podupadłego dworku. Warto go zobaczyć, bo jego kafle to polski herbarz.
Zdjęcia pokazują to co pozostało po dawnej świetności dworku i przyległego parku.