Umiłowani Bracia i Siostry!
Wielki Post w roku 2020 ma niezwykły charakter.
Walce z grzechem, która toczy się w ludzkich sercach, towarzyszy walka z
pandemią na wielu odcinkach życia. Rośnie intensywność jednej i drugiej walki.
Potrzebna jest coraz większa mobilizacja w pokonaniu wirusa, ale nie mniejsza
musi być determinacja w odrzuceniu grzechu.
Na ten ostatni etap wielkopostnej drogi kieruję
do Was pasterskie słowo umocnienia oraz wskazania działań, które powinniśmy
podjąć, poczynając od piątej niedzieli Wielkiego Postu, kiedy to zasłaniamy w
kościołach krzyże uświadamiając sobie, że coraz bliżej jest „Godzina Jezusa”.
Ogólne wskazania dotyczące przeżycia Świętego Triduum Paschalnego zostały już
przekazane przez Konferencję Episkopatu Polski, a dalsze szczegóły, dotyczące
naszej archidiecezji, przekażę przed Niedzielą Palmową. Chodzi nie tylko o
celebrację liturgii w kościele, lecz także o przeżywanie tych zbawczych
wydarzeń w rodzinach, które są domowym Kościołem.
1. Doceniam wielki wysiłek duszpasterzy w tym
trudnym czasie, a także odpowiedzialność wiernych świeckich, którzy przeżywają
trudny czas, nie zapominając o potrzebujących. Wspieram duchowo wszystkich
zaangażowanych w walce z pandemią, a szczególnie kapelanów w szpitalach,
lekarzy i cały personel medyczny.
2. Bardzo proszę o dalsze zachowywanie
rozporządzeń podanych przez władze świeckie. Duszpasterzy proszę o dalsze
przestrzeganie zasad podanych przez mnie w dekrecie z dania 12 marca br.
dotyczących higieny, sposobu przekazywania znaku pokoju, aktów czci wobec
krzyża i innych znaków religijnych.
Przeżywanie Eucharystii i trwanie na
modlitwie
3. Na szóstą niedzielę Wielkiego Postu udzielona
już jest dyspensa od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we Mszy Świętej.
Przypominam, że skorzystanie z dyspensy oznacza, że nieobecność na Mszy
niedzielnej we wskazanym czasie nie jest grzechem. Jednocześnie zachęcam do
przeżywania Eucharystii w duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła poprzez
transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe. Starajmy się, w miarę
możliwości, przeżywać tę niedzielną Eucharystię w gronie rodzinnym. Wspólnie
słuchajmy słowa Bożego, które jest wtedy głoszone, łączmy się duchowo z ofiarą
Chrystusa i zaprośmy Go do naszych serc i do naszych rodzin. Po
zakończeniu Eucharystii spróbujmy porozmawiać o usłyszanym słowie, a także o
innych sprawach duchowych. Zaplanujmy też program modlitwy rodzinnej na
nadchodzący tydzień.
4. Zgodnie z przepisami państwowymi od dnia 25
marca br. w poszczególnych Mszach świętych oraz we wszelkich innych
celebracjach może uczestniczyć maksymalnie 5 osób, nie licząc kapłana i
posługujących. Oznacza to, że w Eucharystii mogą uczestniczyć tylko
przedstawiciele tych rodzin, które zamówiły intencję mszalną. Dobrze byłoby,
aby wierni, którzy prosili o odprawienie Mszy w ważnej dla nich intencji,
sprawdzili telefonicznie, czy Msza Święta jest koncelebrowana, a jeśli tak, to
ile osób z danej rodziny może przyjść. Wszyscy inni powinni pozostać w domach i
nie przychodzić w tym czasie do kościoła.
5. Gorąco proszę wszystkich o modlitwę
indywidualną i rodzinną. Włączajmy się codziennie wieczorem o godz. 20.30 w
ogólnonarodową modlitwę różańcową transmitowaną przez Internet z wielu
kościołów i kaplic. Niech ta godzina będzie czasem modlitwy jak największego
grona wiernych. Kapłani i osoby konsekrowane modlą się wtedy w kościołach,
a wierni świeccy modlą się w swoich mieszkaniach. Znajdźmy również czas na
lekturę Pisma Świętego i książek religijnych, a także na posłuchanie
konferencji rekolekcyjnych zamieszczonych w Internecie. Wzywajmy wstawiennictwa
Maryi i naszych świętych Patronów, śpiewajmy Gorzkie Żale i pieśni pasyjne.
Pamiętajmy, że w tych dniach kościoły są otwarte i można iść na chwilę
modlitwy. Jeśli duszpasterze stworzą możliwość internetowego zgłaszania się na
określoną godzinę adoracji Najświętszego Sakramentu, skorzystajmy z tej okazji.
Pokuta i pojednanie
6. Wraz z modlitwą podejmujmy post. W szczególny
sposób proszę o podjęcie postu w piątek przed Niedzielą Palmową. Mamy
wiele świadectw biblijnych, a także z historii Kościoła, że wspólny post jest
potężną bronią w walce z grzechem, a także w pokonaniu innego zła, jakie
pojawia się w życiu ludzi. W tym przypadku prośmy szczególnie o zwycięstwo nad
pandemią koronawirusa.
7. Zachęcam wszystkie rodziny, aby w piątek lub w
sobotę przed Niedzielą Palmową, przeżyły rodzinne nabożeństwo pojednania.
Zapewne nie wszyscy będą mogli w tym roku przystąpić do sakramentalnej
spowiedzi, ale wspólna modlitwa pokutna, przeżywana w domu, może być ważnym
wydarzeniem na drodze wielkopostnego nawrócenia. Można odczytać fragment Pisma
Świętego, odmówić wybrane modlitwy, a następnie przeprosić Boga za grzechy oraz
przeprosić się nawzajem za wszystko, co raniło członków rodziny. W czasie
spowiedzi powszechnej mówimy, że zgrzeszyliśmy „myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem”.
8. Przed pierwszym piątkiem miesiąca, a jeszcze
bardziej przed świętami paschalnymi wielu wierzących pragnie przystąpić do
sakramentu pokuty. W tym roku nie dla wszystkich będzie to możliwe, dlatego
zachęcam do skorzystania z możliwości zyskania odpuszczenia grzechów przez akt
żalu doskonałego. Penitencjaria Apostolska przypomina o takiej możliwości w
dokumencie ogłoszonym 20 marca br. Czytamy w nim: „Tam, gdzie poszczególni
wierzący znajdują się w bolesnej niemożności uzyskania rozgrzeszenia sakramentalnego,
należy pamiętać, że żal doskonały, płynący z miłości do Boga nad wszystko
umiłowanego, wyrażony w szczerej prośbie o przebaczenie (takiej, jaką
penitent jest obecnie w stanie wyrazić), i któremu towarzyszy votum
confessionis, czyli stanowcze postanowienie, aby jak najszybciej
przystąpić do spowiedzi sakramentalnej, uzyskują przebaczenie grzechów, nawet
śmiertelnych (por. KKK, nr 1452)”. Wierni, którzy chcą skorzystać z tej
możliwości, powinni ją głęboko przemyśleć i przemodlić. Nie może to być akt
powierzchowny. Zachęcam do skorzystania z pomocy, które będą zamieszczone na
stronie internetowej naszej archidiecezji.
9. Osoby, które mimo wszystko pragną skorzystać z
sakramentu pokuty, proszę o śledzenie informacji na ten temat, ogłaszanych w
parafiach. W miarę możliwości, przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności,
kapłani będą spowiadać w konfesjonałach lub innych miejscach. Jeśli parafia
ogłosi możliwość internetowego zgłaszania się na adorację Najświętszego
Sakramentu, zachowując zasadę, aby w jednym czasie w kościele było nie więcej
niż 5 osób, to czas adoracji może być również okazją do skorzystania z
sakramentu pokuty. Jeśli duszpasterze zaproponują inne rozwiązania, to bardzo
proszę o dostosowanie się do nich. Przypominam, że obowiązek przyjęcia Komunii
Świętej okresie Wielkanocy można spełnić do uroczystości Trójcy Świętej, czyli
w tym roku do 7 czerwca.
10. Gorąco zachęcam do zyskiwania każdego dnia
odpustu zupełnego. Penitencjaria Apostolska wydała dekret, w którym stwarza
możliwość zyskiwania tego odpustu również tym, którzy pozostają w domach.
Korzystajmy z tego wielkiego daru, aby po uzyskaniu odpuszczenia grzechów
zyskać również darowanie kary za grzechy już odpuszczone. Wtedy komunia z
Jezusem staje się głębsza, a nasza wolność od złych przywiązań większa.
Komunia Święta
11. Wielkim pragnieniem ludzi wierzących jest
sakramentalne zjednoczenie z Jezusem w Komunii Świętej. Zazwyczaj to piękne
wydarzenie ma miejsce w czasie Mszy Świętej. Przy obecnych ograniczeniach mogą
z tego daru skorzystać tylko nieliczni wierni. Zachęcam więc kapłanów, aby
rozważyli możliwość udzielania Komunii Świętej wiernym poza Mszami Świętymi, w
wyznaczonych godzinach, z zachowaniem wszystkich zasad, dotyczących liczby osób
obecnych w kościele lub ewentualnie czekających na możliwość wejścia do
kościoła.
12. Ponieważ większość członków wspólnot
parafialnych jest w tych dniach pozbawiona możliwości przyjmowania Komunii
Świętej, dlatego potrzebne jest przybliżenie im nauki Kościoła na temat tzw.
Komunii duchowej. Również to przeżycie, podobnie jak wzbudzenie doskonałego
aktu żalu, aby uzyskać przebaczenie grzechów, jest dla wielu wiernych czymś
nowym, dlatego trzeba się do niego dobrze przygotować. Odpowiednie pomoce na
ten temat zostaną zamieszczone na stronie internetowej naszej archidiecezji.
Można je zamieścić również na stronach parafialnych.
13. W najbliższym tygodniu przypada pierwszy
piątek i pierwsza sobota miesiąca. Niektórzy przeżywają dziewięć pierwszych
piątków i pięć pierwszych sobót. Należy pamiętać, że sytuacje nadzwyczajne, a
taką mamy teraz, nie powodują przerwy w ciągłości tej modlitwy. Po ustaniu
pandemii można ją będzie dalej kontynuować. Zachęcam natomiast wszystkich,
którzy przeżywają te nabożeństwa, aby w te dwa dni przyjęli Pana Jezusa w
sposób duchowy, po odpowiednim akcie skruchy, o czym była mowa powyżej.
14. Zazwyczaj na pierwsze piątki miesiąca oraz
przed świętami kapłani odwiedzali chorych przynosząc Komunię Świętą. W obecnych
warunkach jest to utrudnione, jednak poprosiłem kapłanów, aby przy zachowaniu
należytych zasad higieny i bezpieczeństwa odwiedzali chorych i starszych
parafian z posługą sakramentalną, w szczególności tych, którzy o to poproszą.
Jednocześnie zwracam się z prośbą do chorych o wyrozumiałość, a członków
rodziny o wspólną modlitwę z chorymi i umożliwienie im przeżywania Eucharystii
przez środki przekazu.
„Jezu, ufam Tobie!”
15. Łączę się duchowo z wszystkimi, dla których
niemożliwość uczestnictwa we Mszy Świętej, przystępowania do sakramentu pokuty
przed Wielkanocą, a także przyjmowania Komunii Świętej, jest bardzo trudnym
doświadczeniem. Nigdy jeszcze tego w życiu nie przeżywali. Pragnienie
przyjmowania sakramentów jest wielkim darem i nie można go zagubić, przeciwnie,
powinno ono rosnąć, aby z tym większą radością i tym głębiej przeżyć te zbawcze
wydarzenia, gdy będzie to już możliwe.
16. Wydarzenia, które przeżywamy, skłaniają nas
do ponownej refleksji nad rolą rodziny. Trzeba przypomnieć, że Naród Wybrany ma
swój początek w rodzinie. Synowie Jakuba, a więc bracia, dali początek
pokoleniom Izraela. Również w rodzinach spotykali się pierwsi chrześcijanie i
rozwój chrześcijaństwa dokonywał się przez rodziny. Gdy wspomnimy wiele
wydarzeń z historii Kościoła, to również odkrywamy, że wiara przetrwała i
umacniała się przede wszystkim dzięki wierze rodziców i dzieci, dzięki
rodzinnej modlitwie. Tak było choćby w okresach zaborów. Żyjemy w epoce
rozbijania małżeństwa i rodziny. Jest to proces, który dokonuje się na wielu
płaszczyznach. Pandemia koronawirusa sprawiła, że rodziny są razem, że mają dla
siebie czas, że mogą więcej ze sobą rozmawiać, a także więcej się wspólnie
modlić.
17. Chciałem szczególnie zaakcentować ten ostatni
element, mianowicie modlitwę rodzinną. Była to mocna tradycja rodzin
chrześcijańskich. Z różnych powodów została osłabiona lub całkiem zniknęła.
Jesteśmy na nowo zaproszeni, a nawet przynagleni, aby do tej pięknej tradycji
powrócić.
Na koniec proszę Was o coś bardzo ważnego. Na
chwilę przed swoją śmiercią nasz Zbawiciel modlił się do Ojca za uczniów: „aby
byli jedno” (J 17,21-23). Dostrzegamy próby podzielenia Kościoła, podzielenia
pasterzy i wiernych. Pamiętajmy – należymy do Chrystusa i nasza jedność w
Chrystusie stanowi o autentyzmie naszego świadectwa. To wspólnota Kościoła ma
dzisiaj nieść prawdziwą nadzieję człowiekowi tak bardzo doświadczonemu. Możemy
się różnić opiniami, ale jedność przy Chrystusie, w Kościele jest dzisiaj
szczególnie ważna.
Na wszystkie przeżycia, a szczególnie na podwójną
walkę, jaką przeżywamy, czyli walkę z grzechem i walkę z koronawirusem,
udzielam wszystkim pasterskiego błogosławieństwa.
† Marek Jędraszewski
Arcybiskup Metropolita Krakowski
|