www.krzyszkowice.eu
Krzyszkowice - miejscowość w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Myślenice. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem droga krajowa nr 7 (fragment międzynarodowej trasy E77), stanowiąca na tym odcinku część zakopianki.
Wieś położona jest wśród Garbów Sieprawia , składających się z wielu kopiastych wzniesień, których strome na ogół stoki porozcinane są głęboko wciętymi dolinami i parowami. Zabudowania wsi skupiły się głównie w Dolinie Głogoczówki oraz na obrzeżach Doliny Krzyszkowianki, spływającej od pn. do Głogoczówki. Dużej malowniczości krajobrazowej Krzyszkowic nadają zabytkowe, drewniane na ogół zagrody wiejskie, rozproszone na stokach wyniosłej kopy, zamykającej od pn. Dolinę Głogoczówki.
Układ wspomnianej wyżej, starej części wsi , prawdopodobnie pochodzi jeszcze z okresu przedlokacyjnego. Nazwa wsi Krzyszkowice jest nazwą patronimiczną. Osnową dla nazwy Krzyszkowice jest imię jej właściciela, rycerza Krzyszka. Krzyszkowice odziedziczyli po swoim ojcu Krzyszku, nieznanym bliżej rycerzu, jego dwaj synowie Lewosz i Krzyszek. W 1238 roku sprzedali oni Krzyszkowice za 20 grzywien srebra i 2 tuniki Teodorowi z Gryfic, kasztelanowi krakowskiemu, który z kolei ofiarował je Cystersom ze Szczyrzycy, Krzyszkowice były jedną ze znaczniejszych posiadłości tegoż klasztoru. Znajdowało się tam pięć łanów kmiecych, folwark klasztorny, karczma i młyn. Lokacja nowej, albo raczej poszerzonej, wsi na prawie średzkim, nastąpiła w dniu 10 maja 1354 r. w rejonie Doliny Głogoczówki w lesie zwanym Chmielowcem. Dokonał tego na podstawie przywilejów króla Kazimierza Wielkiego, wydanego w Niepołomicach, Imbram z Tworkowej ( koło Brzeska). Do 1450 r. wieś stanowiła własność szlachecką. Wówczas to od Wiernka herbu Janina zakupił Krzyszkowice Dziersław z Borzynowa, doktor prawa i profesor Akademii Krakowskiej. Wkrótce jednak wstąpił on do klasztoru Kanoników Lateraneńskich w Kazimierzu koło Krakowa, któremu też zapisał Krzyszkowice. Do klasztoru wieś należała aż do pierwszego rozbioru Polski w 1772 r. Wówczas przeszła w administracje rządu austriackiego, który wkrótce sprzedał ja w ręce prywatne. Po kilkakrotnych zmianach właścicieli (m. in. posiadali ja Dębscy, Dobrzańscy), wieś od 1869 r. należała do księżnej Augusty de Montleart, która zakupiła ją od swej koleżanki i przyjaciółki Natalii Dobrzańskiej i urządziła tutaj główną siedzibę swych rozległych włości w okolicach Myślenic. Przez okolicznych włościan Augusta de Montleart była zwana "Chłopską księżną", ponieważ we dworze założyła dla nich szpital, osobiście opiekowała się miejscowymi ubogimi, chętnie podejmowała się roli matki chrzestnej chłopskich dzieci, a swe chrzestne córki i synów dość hojnie wyposażała. Był główną fundatorką szkół w zawadzie, Krzyszkowicach i Myślenicach, fundował liczne stypendia dla uczącej się młodzieży. W 1885 roku zmarła śmiercią tragiczną, do dziś nie wyjaśnioną. Po śmierci księżny Augusty de Montleart Krzyszkowice powróciły do rąk Dobrzańskich.W roku 1925 dworek kupuje hrabia Konstanty Romer, rodem z Jodłownika. Jego żona o słabym zdrowiu umiera wcześnie mając 32 lata, a w dworku pozostaje on z córką Teresą. Konstatnty Romer umiera w czasie okupacji w 1944r., zostaje pochowany w Jodłowniku w rodzinnym grobie. Krzyszkowice odziedziczyła po swoim ojcu jedyna córka Teresa, która była była ich właścicielką do roku 1945, kiedy to nastąpiło upaństwowienie dóbr krzyszkowickich w ramach przerowadzonej przez rząd polski reformy rolnej. W 1945 r. w czasie parcelacji zostały sprzedane pola dworskie tutejszej ludności, zostawiając w rękach państwa park, dworek i zabudowania gospodarcze (2 ha z parcelacji pozostawiono pod budowę szkoły) Ostatnia właścicielka dworu Teresa Romerwy właszczona wyjeżdża na Ziemie Odzyskane. Po wojnie zabudowania gospodarcze zostały wyburzone: piwnice, czworaki, część stajni, duża stodoła, spichlerz, a dwór gruntownie przebudowano. W okresie PRL przez pewien czas ma tu siedzię Kółko Rolnicze, Gromadzka Rada Narodowa, biblioteka wiejska, mieszczą się tu również klasy szkole i mieszkania.
Dzisiejsze Krzyszkowice to wieś licząca ok. 2450mieszkańców. Na terenie mieszczą się zakłady rzemieśnicze, kontunuujące odwieczne tradycje rzemiosła (zakłady stolarskie, ślusarskie, warsztaty mechaniki samochodowej, masarnia, sklepy itp.) oraz instytucje takie jak: szkoła, poczta, biblioteka. Znaczną część wsi zajmują tereny rolnicze z małymi gospodarstwami rolnymi, na których rolnicytrudnią się uprawą zbóż oraz hodowlą zwierząt. Obecnie zmieniła sie wizytówka wsi. Stare zabudowania drewniane i zagrody zastąpiły nowe murowane niczym nie różniące się od miejskich. W ostatnim czasie zgazyfikowano wieś, wybudowano wodociąg, założono oświetlenie przy drodze, telefony oraz pojawili się operatorzy swiadczący usługi internetowe Po reformie oświaty w budynku szkoły utworzono Gimnazjum, do którego uczęszczają uczniowie także innych wsi.
Wspólczesne Krzyszkowice są atrakcyjnym miejscem dla turysty, tak ze względu na swój urok, jak i walory. Położone są w bliskim sąsiedztwie jedej ze stolic kultury europejskiej Krakowa, z którym połączone są dogodną komunikacją autobusową, jak i dwupasmową drogą szybkiego ruchu. Blisko stąd jest też do takich ośrodków turystycznych jak Wieliczka, Bochnia, Dobczyce, Myślenice, Zakopane. Z Krzyszkowic zadowolony wyjedzie ten turysta, który szuka zabytków, i ten który spokojnie chce wypocząć na łonie natury.
(źródło: Kronika Krzyszkowic)